Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) Ticaret Bakanlığı tarafından 23.08.2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Yönetmeliğin 12. Maddesinin 4. Fıkrası hariç olmak üzere 01.10.2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir. Cayma hakkının kullanımı halinde yapılacak iadeleri düzenleyen Yönetmeliğin 12. Maddesinin 4. Fıkrası ise 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Yönetmelik’te yapılan değişiklikler incelendiğinde, 01.04.2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan ve 01.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecek olan “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun”da (“Kanun”) yapılan değişikliklere paralel değişiklikler yapıldığı gözlemlenmektedir. Bu bakımdan aslında, Kanun’da yapılan değişikliklerin Yönetmelik’e yansıtıldığı söylenebilir.

Değişikliğin getirdiği yenilikleri şu şekilde özetlemek mümkündür:

1- Yapılan değişiklikle tanımlar bölümünde “Aracı Hizmet Sağlayıcı” ve “Platform” tanımları yapılmıştır.

2- Yönetmelik’in 5. maddesinde yapılan değişikliklerle Satıcı veya Sağlayıcı’nın Tüketici’ye bilgi verme yükümlülüğünün kapsamı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

• Satıcı veya Sağlayıcı, Tüketici’ye Vergi Kimlik Numarasını bildirmelidir.
• Aracı Hizmet Sağlayıcı da Satıcı ve Sağlayıcı gibi Tüketici şikayetlerine yönelik irtibat ve iletişim bilgilerini Tüketici’lere sunmalıdır.
• Ticari reklam ve tanıtımlarında taahhüt edilen süre ile uyumlu teslim veya ifa süresi ile Aracı Hizmet Sağlayıcı’nın şikayetlere ilişkin çözüm yöntemleri bilgilendirmede yer almalıdır.
• Cayma durumunda iade sürecini gerçekleştirecek taşıyıcıya ilişkin bilgi ile iade masraf tutarı ve bu masrafın hangi tarafça karşılanacağı, öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla iadesi halinde ise iade masrafını Tüketici’nin karşılayacağına ilişkin bilgiler Tüketici’ye sunulmalıdır.

3- Ayrıca Aracı Hizmet Sağlayıcı özelinde kapsamlı yükümlükler getirilmiştir:

• Mesafeli sözleşmenin Platform üzerinden kurulması durumunda, ön bilgilendirmenin yapılmasından Satıcı ve Sağlayıcı ile birlikte Aracı Hizmet Sağlayıcı da müteselsilen sorumlu tutulmuştur.
• Ön bilgilerin teyidi, Tüketici’nin açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirilmesi, cayma hakkı konusunda yeterli bilgilendirmenin yapıldığının ispatı Aracı Hizmet Sağlayıcı yükümlülüğündedir.
• Aracı Hizmet Sağlayıcı, cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü, iade için öngörülen taşıyıcı, iade masraf tutarları ve bu tutarların hangi tarafça karşılanacağına ilişkin bilgilendirmeyi Tüketici’ye yapmakla yükümlüdür. Cayma hakkı konusunda gerekli bilgilendirmenin yapılmaması durumunda, Tüketici cayma hakkını kullanmak için 14 (on dört) günlük süreyle bağlı değildir.
• Tüketici’lerin Yönetmelik ekinde bulunan cayma formunu doldurabilmeleri ve Platform üzerinden bunu gönderebilmeleri adına gerekli sistemin kurulması ve cayma beyanının alındığına ve kendisi, Satıcı veya Sağlayıcı’ya ulaştığına dair teyit bilgisinin Tüketici’ye derhal ulaştırılması, Aracı Hizmet Sağlayıcı yükümlülüğündedir.
• Aracı Hizmet Sağlayıcı daima açık tutması gereken bu sistem aracılığıyla gelen bildirimleri süresinde Satıcı ve Sağlayıcı ile paylaşmakla yükümlüdür.
• Cayma durumunda ödemelerin Tüketici’ye iade edilmesinde Aracı Hizmet Sağlayıcı, Satıcı ile birlikte müteselsilen sorumludur. Aracı Hizmet Sağlayıcı malın teslim tarihinden önce Tüketici tarafından cayma hakkının kullanması durumunda Tüketici’ye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri 14 gün içerisinde* iade etmekle yükümlüdür.

4-Platform Üzerinden Kurulan Sözleşmeler’de Cayma Hakkının Kullanılması:

• Malın tesliminden önce veya hizmetin ifasına ilişkin sözleşmelerde cayma hakkının kullanılması durumunda 14 günlük iade süresi, cayma bildiriminin Satıcı, Sağlayıcı veya Aracı Hizmet Sağlayıcı’ya ulaşması ile başlar.
• Tüketici tarafından cayma hakkının kullanılması durumunda, Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde iadeye ilişkin bilgilere ön bilgilendirmede yer verilmemesi ya da belirtilen taşıyıcının Tüketici’nin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda söz konusu masraf ve yükümlülükler Aracı Hizmet Sağlayıcı tarafından karşılanmak zorundadır.
• Aracı Hizmet Sağlayıcı, Satıcı veya Sağlayıcı’nın onayı olmaksızın düzenlediği kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlara ilişkin olarak aracılık ettiği mesafeli sözleşmelerde kampanya ve benzeri taahhütlerin karşılanmamasının neden olduğu sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesi hallerinden sorumludur.
• Aracı Hizmet Sağlayıcı, bu Yönetmelikte yer alan hususlardan dolayı Satıcı veya Sağlayıcı ile yapılan işlemlere ilişkin kayıtları üç yıl boyunca tutmakla yükümlüdür.

5-Yönetmelik değişikliği ile Satıcı ve Sağlayıcı’lar yönelik getirilen yükümlülükleri de şu şekilde sıralamak mümkündür.

• Satıcı veya Sağlayıcı Tüketici’lere yapılacak geri ödemeleri ödeme aracına uygun şekilde ve tek seferde yapmak zorundadır. Ancak sözleşme Platform üzerinde kurulduysa, Aracı Hizmet Sağlayıcı bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde Satıcı veya Sağlayıcı ile müteselsilen sorumludur meğerki bedel Satıcı veya Sağlayıcıya aktarılmış olsun.
• Platform üzerinden kurulan sözleşmelerde Satıcı veya Sağlayıcı, Tüketici’nin cayma hakkını kullandığını ilişkin bildirimi derhal aracı hizmet sağlayıcıya ulaştıracaktır.
• Satıcı veya Sağlayıcı, Tüketici’nin siparişi kendine ulaştığı tarihten itibaren taahhüt ettiği süre veya azami 30 gün içinde edimini getirmelidir.
• Satıcı, Tüketici’nin cayma hakkının olduğu durumlarda malın iadesinin hangi taşıyıcıyla yapılacağı ve iade masraflarının hangi tarafça karşılanacağı konusunda Tüketici’yi bilgilendirmekle yükümlüdür.
• Sipariş konusu mal ya da hizmet ediminin yerine getirilmesinin imkansızlaştığı durumlarda, Satıcı veya Sağlayıcı; Satıcı veya Sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi halinde Aracı Hizmet Sağlayıcı bu durumu öğrendiği tarihten itibaren 3 (üç) gün içinde Tüketici’ye yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı ile gerekli bildirimi yapacak ve bu bildirimden itibaren 14 (on dört) gün içinde tahsil edilen tüm ödemeleri Tüketici’ye iade edecektir. Malın stokta bulunmaması durumu, mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşması olarak kabul edilemeyecektir.
• Satıcı veya Sağlayıcı Tüketici’nin cayma hakkını kullanması durumunda 14 (on dört)** günlük süre içerisinde tahsil edilen tüm ödemeleri Tüketici’ye iade etmekle yükümlüdür.

6-Cayma Hakkının Kullanılması:

• Tüketici tarafından ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcıya iade konusu malı teslim etmesi durumunda; 14 günlük iade süresi malın taşıyıcıya teslimi ile başlar.
• Tüketici’nin iade konusu malı ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcıdan başka bir taşıyıcı ile iade etmesi durumunda; 14 günlük iade süresi iade konusu malın Satıcı’ya ulaşması ile başlar.
• Malın tesliminden önce veya Hizmetin ifasına ilişkin sözleşmelerde cayma hakkının kullanılması durumunda; 14 günlük iade süresi, cayma bildiriminin Satıcı veya Sağlayıcı’ya ulaşması ile başlar.
• Tüketici tarafından cayma hakkının kullanılması durumunda iade için ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcının, Tüketici’nin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda Satıcı, ilave hiçbir masraf talep etmeksizin iade edilmek istenen malın Tüketici’den alınmasını sağlamakla yükümlüdür.

7-Ayrıca Yönetmelik değişikliğinde Tüketici’ler açısından da bir takım yükümlülüklerin getirildiği görülmektedir. Buna göre:

• Tüketici’ler teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkin mesafeli satış sözleşmeleri için cayma haklarını kullanamayacaklardır.
• Tüketici’ler tanıtma ve kullanma kılavuzunda Satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmelerde cayma haklarını kullanamayacaklardır.
• Tüketicinin cayma hakkının olduğu durumlarda, Satıcı veya Aracı Hizmet Sağlayıcı’nın ön bilgilendirmede belirttiği taşıyıcıdan başka bir taşıyıcı ile iade ürünün teslim edilmesi durumunda, Tüketici iade masraflarını karşılamak zorundadır.